کتاب بازگویی مفهومی PMBOK ویرایش ششم

از طرف مولف: در عصر حاضر پروژه ها و به خصوص مگاپروژه ها به صورت روزافزون درحال توسعه و پياده سازي هستند. افزايش جمعيت، پيشرفت تکنولوژي و نياز به رفاه بيشتر ازجمله مهم ترين عواملي هستند که ميل به تعريف و اجراي پروژه ها را ارتقاء داده و کشورها را در جهت ايجاد پروژه هاي صنعتي و غيرصنعتي سوق مي دهند. بسياري از کشورها پروژه هاي متعددي را تعريف و اجرا مي کنند اما با شکست مواجه مي شوند. منظور از شکست مي تواند عدم تکميل پروژه، تکميل پروژه فراتر از زمان و بودجه درنظرگرفته شده براي پروژه و هم عدم رضايت ذينفعان از محصول توليدشده باشد. معضلي که از گذشته گريبان گير دنياي ساخت وساز بوده است و همچنان نيز مشاهده مي شود، افزايش زمان و هزينه اجراي پروژه ها بيش از چند­­ين برابر زمان و هزينه اوليه است؛ به طوري که پروژه را از اهداف خودش دور مي کند. لذا رفته رفته علمي تحت عنوان مديريت پروژه تعريف شد تا به کمک آن بتوان تمام کارهاي پروژه را برنامه ريزي، اجرا و کنترل کرد تا پروژه ها با حداقل انحرافات نسبت به مباني اوليه زماني، هزينه اي و کيفي تکميل شوند. به همين­منظور نيز تلاش­هاي گسترده­اي از جمله تهيه و تدوين استانداردهاي مختلفي از جمله PRINCE2، P2M و ... در جهت رفع مشکلات ذکر­شده انجام گرديد. راهنماي PMBOK نيز يکي از بهترين استانداردهايي است که در زمينه مديريت پروژه منتشر شده است. اين کتاب تحت عنوان راهنما معرفي مي شود چراکه پياده سازي آن در پروژه هاي مختلف متفاوت است. به عبارت ديگر مجموعه اي از راهکارها و ابزاري هاي مختلف معرفي مي شوند تا مدير پروژه با توجه به پروژه موردنظر بتواند از آن ها استفاده کند. درواقع هنگامي که اين راهنما در پروژه و سازماني خاص با دستورالعمل­هاي مشخص و حتي الزام­آور پياده سازي مي شود، مي توان از آن تحت عنوان استاندارد نام برد. علت تاليف اثر همان طور که مي دانيد شايد بامطالعه PMBOK نتوان به درک عميق و نحوه پياده سازي آن پي برد. اين راهنما پر از روابط پيچيده و تکراري است که ممکن است خواننده از اين تکرار سيستمي خسته شده و درک کاملي از مطالب پيدا نکند. نکته قابل تأمل اين است که اگر PMBOK به زبان فارسي ترجمه گردد به مراتب غير­قابل هضم­تر مي­گردد. چه بسا بسياري از فراگيران دانشگاهي و غير­دانشگاهي به عدم فهم کامل ترجمه لغت ­به ­لغت PMBOK اذعان نموده اند. لذا نياز به يک کتاب جامع با رويکردي مبتني بر PMBOK و با ويژگي هاي منحصربه فرد تشريح مباني و مباحث مطرح شده در آن و مثال هاي مرتبط با موضوعات مختلف به جهت درک بيشتر مطالب را احساس کرديم و بر خود واجب دانستيم تا به منظور افزايش موفقيت پروژه ها در کشورمان اين اثر را تأليف کرده تا بتوانيم خدمتي هرچند ناچيز در عرصه ساخت وساز به کشور عزيزمان ايران کرده باشيم. ويژگي هاي کتاب اين کتاب مانند ديگر آثار موجود، ترجمه لغت­ به ­لغت PMBOK نيست اما تمامي مفاهيم و تعاريف، ورودي ها، ابزارها و تکنيک ها و خروجي هاي PMBOK را به صورت کاملا مفهومي و درعين حال ساده در برمي گيرد. هر جا که مفاهيم همچنان ناملموس هستند نيز با ذکر مثال هاي کاربردي تلاش کرديم تا خواننده بتواند مطلب را به طور کامل درک کند. همان طور که مي دانيد فرآيندهاي PMBOK داراي يک سري ورودي، ابزار و تکنيک و خروجي هستند. در اين کتاب علائمي را براي آن­ها تعريف کرديم که در جدول مقابل نشان داده شده اند. ساختار کتاب در راهنماي PMBOK حوزه هاي دانشي به اين صورت نوشته شده اند که ابتدا به طور مختصر به تعريف حوزه دانشي و فرآيندهاي آن پرداخته شده و سپس تمامي ورودي ها، ابزارها و تکنيک ها و خروجي هاي تمام فرآيندها به صورت کلي در يک جدول نشان داده شده است. پس ازآن به بيان يک سري مفاهيم کليدي و سفارشات پرداخته شده و سپس به طور مجزا هر فرآيند با ورودي ها، ابزارها و تکنيک ها و خروجي هاي مربوط به خود بيان شده است که اين خود به پيچيده شدن خواندن PMBOK منجر شده است. در فصل 1 اين کتاب به بررسي روند تکميل ويرايش هاي مختلف PMBOK پرداخته شده و خواننده با روند تکامل تمامي حوزه هاي دانشي و فرآيندهاي آن آشنا مي­شود. در فصل 2 و 3 به تشريح فصول 1 تا 3 ويرايش ششم PMBOK پرداخته شده و تمامي مفاهيم، حوزه هاي دانشي و گروه هاي فرآيندي نيز تعريف شده­اند. از فصل 4 تا فصل 13 نيز دقيقا بر مبناي ويرايش ششم PMBOK حوزه هاي دانشي به صورت کاملا مفهومي و کاربردي بيان شده­اند؛ اما نکته قابل توجه در مورد اين کتاب، نحوه نگارش حوزه هاي دانشي است که با PMBOK متفاوت است. به طوري که ابتدا به تعريف هر حوزه دانشي پرداخته شده و پس از بيان مفاهيم کليدي و سفارشات، فرآيندهاي مربوط به هر گروه فرآيندي در يک نمودار نشان داده شده است تا مخاطب آگاه شود که هر فرآيند در چه گروه