کتاب اداره این دیار کهن

کم‌تر مدیری نیاز به دانستن تاریخ را انکار می‎کند اما کم‌تر مدیری تاریخ را به‎درستی خوانده است یا وقت لازم برای خواندن آن را دارد. یک علت این کاستی بزرگ را باید در شیوه‌ی تاریخ‎نگاری جست‎وجو کرد. تا آن‎گاه که تاریخ به‎صورت زنجیره‎ای از رویدادهای تلخ و شیرین و سرگذشت دودمان‎ها و جنگ‎ها روایت شود، خواندن آن ارزش چندانی به‎بار نمي‎آورد و چه‌بسا ما را به نتايج و داوری نادرست برساند.



هنگامی می‎توانيم تاریخ را ژرف‎تر و سریع‎تر بیاموزیم و نتایج پربارتر بگیریم که آن‎را به‎صورت شبکه‏ای ساختارمند، معنادار، و دینامیک‎ ببینیم و پیوندهای آشکار و نهان ‎میان رویدادها را یک‎جا در نظر آوريم و آن‎گاه با نگرشی سیستمی به واکاوی آن بپردازيم و به فراخور روزگار خود از آن پند بگيریم. در این صورت می‎توانيم اميد ببندیم که با یادگیری تاریخ نه‎تنها گمراه نشویم بلکه چراغی پرسو بر سر راه خود برافروزیم.



کتاب «اداره‌ی این دیار کهن» برای فراهم‌آوردن چنین امکانی تالیف شده است. مولف در اين کتاب ‏كوشيده است ضمن برشمردن رويدادهاي مهم سياسي سده‏ها و دهه‏ها، نيروهاي اثرگذار مهم مانند روند علمي-فلسفي-ادبي و مذهبي هر دوره را در كنار تحولات سياسي بسنجد. براي اين‏كه خواننده ناچار به حفظ كردن رويدادها نشود، روندها و رويدادها به‏صورت نشانه‏ها و علایم هندسي نمايش داده شده‎اند به‏گونه‏اي که خواننده در يك نگاه بتواند برداشتي كلان از دامنه و ديناميسم آن‏ها داشته باشد. اين مانند آن است که كسي براي آشنايي با يك شهر بيگانه، به ‏جاي اين كه به گردش در خيابان‏ها و كوچه‏هاي آن بپردازد، سوار بر بالگرد بر فراز شهر به پرواز درآيد.



فرازهایی از کتاب:

•رفتار امروز یکایک ما برآیند زندگی دیروز پدران ما است. پس تا نیاکان خود را نشناسیم در شناسایی خودمان و رفتار خودمان ناکام خواهیم ماند.

•دستاوردهای دست‎کم سه هزار سال کار و کوشش مردم این سرزمین، خوب یا بد، مثبت یا منفی، اینک به ما رسیده و ما نیز به نوبة خود راه و کار ایشان را ادامه می‎دهیم. اما شاید مهم‎تر از دستاوردهای آنان، دانشی باشد که در شیوه کارکرد ایشان نهفته است.

•آگاهی از شیوه مدیریت پیشینیان برای تقلید از روش کار ایشان نیست، هر روشی در زمان و مکان خود کارآمدی دارد. این آگاهی لازم است برای این‎که ما و آدم‎هایی که با آن‎ها سروکار داریم، ساخته و پرداختة آن پیشینه هستیم.

•تاریخ به ما کمک می‎کند چگونه تصمیم بگیریم و چگونه با وقت و هزینة کمتر تصمیمات خود را به ثمر برسانیم و چگونه با یک‎دیگر همزیستی و همکاری کنیم.

•وضع امروز ما دنباله‌ی وضع دیروز و پار و پیرار ما است و ما تا وضع زندگی خود و شیوه اداره آن در گذشته و سیر تحولات آن را نشناسیم، هر پاسخی که به پرسش‎های یاد شده بدهیم غیرعلمی و سرسری خواهد بود.

•ما با مطالعة رویدادهای ریز و درشت سیاسی-اقتصادی-اجتماعی بر بستر جریان تاریخ، فرصت پیدا می‎کنیم به پیوندهای پیدا و پنهان میان رویدادها بیاندیشیم و با ربط دادن آن‎ها به یک‎دیگر، از روند جریان تاریخ معنا بیافرینیم و الگو تعریف کنیم.

•ایرانیان با داشتن فرهیخته‎ترین و برجسته‎ترین رهبران روزگار، از دریافت و پرورش روح رهبری محروم ماندند. این شاید بزرگ‎ترین غبن تاریخ هر ملتی باشد.